TT - Những ngày qua giá khoai lang tím tại các tỉnh miền Tây Nam bộ sụt giá mạnh do thương lái Trung Quốc đột ngột ngưng mua. Trước đó tại Cà Mau, nhiều nông dân cũng khóc ròng. ANTĐ - Sắp tới thời điểm Hà Nội "được" tiếp nhận cầu Thăng Long từ ngành cầu đường. Chuyện không có gì để nói, thậm chí là tin vui nếu mặt cầu có chất lượng bình thường. Tuy nhiên, điều đáng buồn là bàn giao trong trạng thái bề mặt cầu đang tiềm ẩn những hư hỏng và nguy cơ tiếp tục xuống cấp nếu không trị tận gốc.
Tim kiem:
Education services |
School detention |
mua sam truc tuyen Người Việt thường đùa nhau với câu nói ngủ tại khách sạn "ngàn sao" khi không tìm được phòng ở trong chuyến du lịch. Thế nhưng, tại Newyork dịch vụ ngủ tại tầng thượng dưới bầu trời ngàn sao mới được đưa ra với mức giá gần 2.000 USD.
Lỳ do: thương lái Trung Quốc đã "ôm" hàng tỉ đồng tiền cua của bà con nông dân Cà Mau "cao bay xa chạy".
|
Ông Nguyễn Hiếu Trung (xã Thành Trung, huyện Bình Tân, Vĩnh Long) lo lắng khoai lang quá lứa sẽ không bán được do thương lái không mua - Ảnh: Thuý Hằng |
Việc nông dân chạy theo thương lái Trung Quốc sau đó lãnh hậu quả không mới, nhưng vì sao vẫn cứ lặp lại? Tuổi Trẻ xin giới thiệu ý kiến của các chuyên gia về vấn đề này.
* GS VÕ TÒNG XUÂN ( hiệu trưởng Đại học Tân Tạo ):
Chính quyền phải làm cầu nối
Trước đây các khu vực như Bình Tân, Bình Minh (Vĩnh Long) và Châu Thành (Hậu Giang) đều có phong trào trồng khoai lang xen giữa hai vụ lúa. Đây là phương thức canh tác hiệu quả tốt cho cả việc trồng khoai lẫn trồng lúa, nhưng diện tích không nhiều vì đầu ra chủ yếu tiêu thụ trong nước.
Đến khi thương lái Trung Quốc tới mua khoai lang thì mọi chuyện bắt đầu thay đổi theo hướng không thể kiểm soát được. Khi đó thị trường Trung Quốc có nhu cầu mặt hàng khoai lang trong khi nguồn cung trong nước ban đầu còn rất ít, các thương lái giành nhau mua đã đẩy giá lên rất nhanh và rất cao. Nhìn nhận một cách khách quan thì không thể trách các thương lái Trung Quốc khi đó mà còn phải cảm ơn họ vì nhờ đó mà khoai lang VN có một thị trường mới, giá bán cũng cao hơn nhiều để nâng cao thu nhập người dân.
Tuy nhiên, khi người dân bắt đầu đổ xô đi trồng, tôi đã có ý kiến cảnh báo chính quyền địa phương nên tham gia để làm cầu nối giữa thương lái Trung Quốc và nông dân mình. Khi tham gia, chính quyền biết lý lịch của người mua, biết được nhu cầu và quy cách hàng hoá của họ.
Từ đó, chính quyền sẽ tổ chức lại sản xuất của địa phương, hướng dẫn nông dân trồng theo nhu cầu của người mua. Khi xảy ra tranh chấp thì chính quyền cũng có cơ sở để bảo vệ quyền lợi của các bên. Thế nhưng thực tế chính quyền các địa phương đã không làm như thế mà để cho dân tự phát trồng. Do không có sự quản lý nên nông dân phá vỡ quy hoạch sản xuất của địa phương một cách nhanh chóng mà không quan tâm đến khả năng tiêu thụ của đối tác như thế nào.
Khi sản lượng khoai lang trở nên quá nhiều trong khi nhu cầu không tăng tương ứng thì người mua thay vì giành giật thu gom như trước sẽ có quyền lựa chọn và trả giá. Thương lái Trung Quốc biết chắc với số lượng hàng hoá lớn như vậy trong khi họ là thị trường tiêu thụ gần như duy nhất thì trả giá thấp xuống nữa kiểu gì cũng có người phải bán, vì không bán cho họ thì bán cho ai.
Hiện tượng này không chỉ xảy ra với khoai lang mà còn với nhiều mặt hàng nông sản khác và đã xảy ra nhiều năm qua. Khi mối quan hệ giữa nông dân và doanh nghiệp chặt chẽ thì sẽ không xảy ra tình trạng sản xuất dư thừa, ép giá. Để tránh rủi ro tương tự, nông dân cần hợp sức lại với nhau trong hợp tác xã, trên cơ sở đó gắn với doanh nghiệp để mua bán hàng hoá. Nông dân cứ sản xuất tự phát chạy theo số đông thì khi xảy ra chuyện sẽ không ai cứu mình hết.
* TS VÕ MAI ( chủ tịch Hội Làm vườn và trang trại VN ):
Liên kết lại để tránh ép giá
Để tránh những chuyện đáng tiếc lặp lại, chính quyền địa phương cần phải kiểm soát được những thương lái nước ngoài để buộc họ làm ăn theo đúng pháp luật VN, đảm bảo thực hiện đúng hợp đồng và hạn chế rủi ro cho người nông dân.
Từ trước đến nay, nền sản xuất nông nghiệp của VN vẫn chủ yếu là sản xuất cá lẻ. Người dân tự do sản xuất, tự lo đầu ra nên họ bán cho ai giá cao hơn. Làm ăn nhỏ lẻ, đầu ra hoàn toàn phụ thuộc vào thương lái thì đâu cứ thương lái nước ngoài mới ép giá mà thương lái trong nước cũng vậy.
Do đó, người dân phải liên kết lại theo hình thức hợp tác xã kiểu mới để bao tiêu đầu ra, tìm kiếm thị trường cho sản phẩm. Hợp tác xã này đại diện cho người dân đàm phán với các đối tác để xác định nhu cầu, quy cách sản phẩm, giá cả và hình thức thanh toán. Đồng thời, hợp tác xã có trách nhiệm hướng dẫn người dân làm đúng quy trình, tập trung sản phẩm để giao cho đối tác. Khi nhu cầu và sản xuất gặp nhau trên cơ sở luật pháp và hợp đồng sẽ hạn chế hiện tượng ép giá hay xù hợp đồng như thời gian qua.
* Ông NGUYỄN ĐỖ ANH TUẤN ( giám đốc Trung tâm tư vấn chính sách nông nghiệp Viện Chính sách và chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn ):
Giảm thiểu rủi ro bằng chuỗi giá trị
Đối với các mặt hàng nông sản, nếu không có phương án phòng chống mà chỉ phụ thuộc vào một thị trường thì sẽ rất nguy hiểm. Quan trọng là phải thành lập được các chuỗi giá trị nông sản, trong đó mọi người trong các khâu phải có lợi ích liên quan chặt chẽ với nhau và mỗi khâu đều phải có động lực để tham gia chuỗi. Ở VN chưa có chuỗi thật sự vì mọi người thiếu động lực để làm. Nông dân thiếu động lực vì đất đai manh mún. Đất đai như vậy, vay vốn khó, kinh tế vĩ mô bấp bênh thì người nông dân chỉ còn cách cứ cái gì có giá cao hơn là làm.